အသက်ရှုနူန်း (RR)

အသက်ရှုနူန်း (Respiratory Rate RR)

ရှေးဦးသူနာပြုစုခြင်းနှင့် အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးသမားများအတွက်

ภาษาไทย For English click here

၁မိနစ်အတွင်း အသက်ရှူသည့်အကြိမ်အရေအတွက် ဖြစ်သည်။ လူနာ၏ အသက်ရှူပုံကို လေ့လာကြည့်ရှုခြင်းဖြင့် ၎င်းကို တိုင်းတာသည်။ အသက်ရှူခြင်းကို လေ့လာကြည့်ရှုနိုင်သည့် အများသုံး နည်းလမ်းအချို့မှာ - အသက်ရှူသွင်းလိုက်ချိန်တွင် ရင်ဘတ် သို့မဟုတ် ဗိုက် ဖောင်းလာသည်ကို ကြည့်ခြင်း၊ အသက်ရှူသံကို နားထောင်ခြင်း၊ လူနာ၏ အောက်ဆီဂျင် mask တွင် အငွေ့ရိုက်သည်ကို ကြည့်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် ရင်ဘတ်ဖောင်းလာသည်ကို လက်ဖြင့် စမ်းသပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ ကြည့်နေမှန်း လူနာများက သိရှိပါက ၎င်းတို့၏ အသက်ရှူပုံကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲတတ်ကြသဖြင့် မှန်ကန်တိကျသော အသက်ရှူနှုန်းကို ရရှိရန် ခက်ခဲနိုင်သည်။ ကျွန်ုပ်သည် များသောအားဖြင့် လူနာ၏ အသက်ရှူနှုန်းကို အကဲခတ်နေစဉ်တွင် လက်ကောက်ဝတ် သွေးခုန်နှုန်း ကို စမ်းသပ်နေသယောင် ဟန်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ အခြားသော အာရုံလွှဲသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ အသက်ရှူကြိမ်ရေကို ရေတွက်နေစဉ် ဒီဂျစ်တယ် သွေးပေါင်ချိန်တိုင်း ကိရိယာ ကို အာရုံစိုက်နေသယောင် ဟန်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။

EMT watching a patient breath

ကျွန်ုပ်တို့သည် အသက်ရှူနှုန်းကို စက္ကန့် ၃၀ (သို့မဟုတ်) စက္ကန့် ၆၀ ကြာ ရေတွက်လေ့ရှိသည်။ အကယ်၍ စက္ကန့် ၆၀ ကြာ ရေတွက်ပါက တကယ့်အသက်ရှူနှုန်းအမှန်ကို ရရှိပါသည်။ အကယ်၍ စက္ကန့် ၃၀ သာ ရေတွက်ပါက အသက်ရှူနှုန်းရရှိရန် ရေတွက်ရရှိသောပမာဏကို ၂ ဖြင့် မြှောက်ရပါမည်။ ဥပမာအားဖြင့်-

အကယ်၍ စက္ကန့် ၃၀ အတွင်း အသက်ရှူကြိမ်ရေ ၈ ကြိမ် ရေတွက်ရရှိပါက အသက်ရှူနှုန်းမှာ ၁၆ ဖြစ်ပါသည် (၈ x ၂ = ၁၆)။

အရေးပေါ်အခြေအနေများတွင် ကျွန်ုပ်တို့ တစ်ခါတစ်ရံ အသုံးပြုသော အရေးပေါ်နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ အသက်ရှူသည့် ကြားကာလ စက္ကန့်အရေအတွက်ကို တိုင်းတာပြီး ၆၀ ကို ထိုစက္ကန့်အရေအတွက်ဖြင့် စားခြင်းဖြစ်သည်။ ဤနည်းလမ်းဖြင့် တိုင်းတာရာတွင် အသက်ရှူသွင်းခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ရှူထုတ်ခြင်းအတွက် သီးခြားညွှန်ပြချက်တစ်ခုကို ရွေးချယ်စောင့်ကြည့်ကာ ၎င်းတို့ကြား စက္ကန့်များကို တိုင်းတာရန် လိုအပ်ပါသည်။ လူနာတည်ငြိမ်သွားသည်နှင့် ပိုမိုပြည့်စုံသော တိုင်းတာမှုကို ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် -

အသက်ရှူသွင်းစဉ်လည်ပင်းအရေပြားတင်းမာလာသည်ကိုကြည့်ရှုပြီးအရေပြားထပ်မံတင်းမာလာသည်အထိ ၃ စက္ကန့် ကြာသည်ဟု တိုင်းတာရရှိပါက အသက်ရှူနှုန်းမှာ ၂၀ ဖြစ်ပါသည် (၆၀ ÷ ၃ = ၂၀)။

အသက်ရှူနှုန်းအတွက် အများအားဖြင့် တွေ့ရသော ပုံမှန် အတိုင်းအတာများမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သင့်သည်-

အသက်အုပ်စုအသက်အပိုင်းအခြား (နှစ်)အသက်ရှူနှုန်း (မိနစ်/ကြိမ်)
ကလေးငယ် ၀-၁ ၃၀-၅၃ (30-53)
ခြေတံရှည်စကလေး ၁-၃၂၂-၃၇ (22-37)
ကလေးများ၃-၁၂၁၈-၂၈ (18-28)
ဆယ်ကျော်သက်များ၁၂-၁၈၁၂-၂၀ (12-20)
လူကြီးများ၁၉-အထက်၁၂-၂၀ (12-20)

လူနာတစ်ဦး၏ အသက်ရှူနှုန်းသည် ပုံမှန်အတိုင်းအတာအတွင်း ရှိသော်လည်း အသက်ရှူရ ခက်ခဲနိုင်ကြောင်း မှတ်သားထားပါ။ ယေဘုယျအားဖြင့်၊ လူကြီးများတွင် အသက်ရှူနှုန်း ၂၄ နှင့် ၁၀ ကြားရှိခြင်းကို 'အဆင်ပြေသည်' ဟု ယူဆပါသည်။ တစ်ခုတည်းသော ကိန်းဂဏန်းကိုသာ မကြည့်ဘဲ လူနာ၏ တစ်ကိုယ်လုံးအနေအထားကို အကဲဖြတ်ပါ။

ထိုင်းဘာသာသို့ပြန်ဆိုပေးသူ K. Mink တို့ကိုကျေးဇူးတင်ပါသည်။ သင်တန်းတွင်း ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအပိုင်းကို ကူညီသင်ပြပေးသော ဒေါက်တာကေ (ဒေါက်တာကျော်စိုးနိုင်) နှင့် မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုပေးသော ဒေါက်တာဟန်နီ တို့ကို အထူးပဲကျေးဇူးတင်အပ်ပါသည်၊ ဓာတ်ပုံရိုက်ကူးရာတွင် ကူညီပေးသော ပီတကန် ကယ်ဆယ်ရေး- မဲဆောက်။ သူရဲကောင်းတစ်ဦး ဖြစ်လာရန်မှာ အများအားဖြင့် အဖွဲ့လိုက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု လိုအပ်ပါသည်။

ကနဦးအကဲဖြတ်မှုများအသေးစိတ်ထပ်မံလေ့လာ‌နိုင်ရန် ကိုနှိပ်ပါ


ကိုးကား

Cleveland Clinic. (2023, March 15). Vital Signs. Retrieved from Cleveland Clinic: my.clevelandclinic.org/health/articles/10881-vital-signs

Limmer, D. O. (2007). Emergency Care 10th Ed. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education Inc.

McEvoy, D., and Harper, T. (2024). Wilderness Medicine, 15th ed. . Missoula, Montana: Aerie Backcountry Medicine.

McNamara, E. C. (2020). Outdoor Emergency Care: A Patroller’s Guide to Medical Care (6th Edition). Burlington, MA: Jones and Bartlett Learning.

Sapra A, M. A. (2023, May 1). Vital Sign Assessment. StatPearls.

Popular posts from this blog

Patient History

Image
Patient History For First Aid and First Responders ภาษาไทย မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ။ An ancient story tells about 6 blind men feeling different parts of an elephant and arguing with each other about what it is. We need to avoid drawing our conclusions from just a single aspect of patient assessment, instead we need to put all the parts of patient assessment together to try understanding the whole patient. Similar to if the blind men put all their pieces of information together, they would have understood the elephant. The beginning details of assessing and treating a patient start with sizing up the scene, checking for life threatening issues, and determining what their chief complaint or primary issue is. From this point we gather more details about the patient’s chief complaint with questions called a patient history. Think of this as adding details to our mental picture of the patient. Most medical personnel try to remember these questions with the English a...
Read more

Hear Rate

Image
Heart Rate (HR) For First Aid and First Responders ภาษาไทย မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ။ The number of heart beats in 1 minute or, for the romantic types, the frequency of the heart. We measure this by feeling the pulse at an artery, usually the radial for adults, brachial for infants, and the carotid for unresponsive patients. Radial – feel in the groove between the radius (bone on the thumb side of the wrist) and the flexor tendons, push down to feel the pulse. Brachial – feel in the groove between the humerus (bone for the upper arm) and the bicep muscles (where their beach muscles should be), push in to feel the pulse. Carotid – feel in the groove between the larynx (the airway tube at the front of their neck) and the SCM muscles (those muscles along the side of their neck), push in to feel the pulse. Watching the time on our watch or a clock we count the number heart beats we feel in either 15 seconds or 30 seconds. I recommend against usin...
Read more

การประเมินเบื้องต้น Initial Assessment

Image
การประเมินเบื้องต้นของคนผู้ป่วย สำหรับใช้ในงานปฐมพยาบาลและระบบการแพทย์ฉุกเฉิน For English click here မြန်မာဘာသာစကားအတွက် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ။ เมื่อช่วยเหลือผู้ป่วยหรือผู้ที่ได้รับบาดเจ็บ เราจะประเมินสถานการณ์เพื่อทำความเข้าใจว่าเกิดอะไรขึ้นกับผู้ป่วย โดยหลีกเลี่ยงการด่วนสรุป ซึ่งอาจนำไปสู่การรักษาที่ผิดพลาดและอาจเป็นอันตรายได้ เราพยายามปฏิบัติตามหลักการของการดูแลผู้ป่วยที่ว่า “อย่าทำให้เกิดอันตรายเพิ่มเติม” การเริ่มต้นทำความเข้าใจสถานการณ์ของผู้ป่วยจะเริ่มจาก การประเมินเบื้องต้น (Primary Assessment) เพื่อค้นหาปัญหาที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตและทำความเข้าใจโดยรวมเกี่ยวกับอาการหรือปัญหาที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย บทความนี้เขียนขึ้นสำหรับคนที่เป็นผู้ช่วยเหลือเบื้องต้นหรือผู้ทำการปฐมพยาบาลที่เดินทางมาช่วยผู้ป่วยในที่เกิดเหตุ ก่อนหน้านี้เราได้พูดถึงเรื่อง การประเมินสถานการณ์ และ ตรวจสอบความปลอดภัยของพื้นที่ ซึ่งเป็นขั้นตอนแรกเมื่อมาถึงที่เกิดเหตุในบทความนี้ เราจะเน้นว่าการทำงานเป็นทีมเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยเป็นสิ่งสำคัญ และไม่ว่าจะเป็นกรณีบาดเจ็บหรือเจ็บป่วย เราจะเริ่มจาก การประเมินเบื้องต้นในแบบ...
Read more